Από το διήμερο της Α.Ρ.Σ.Ι. 9-10 /5 /2009
- Κύρια σημεία εισήγησης για την στρατηγική του κεφαλαίου στην περίθαλψη στην παρούσα οικονομική κρίση.
Την προηγούμενη περίοδο (2007-2008) είχαμε κάνει τις ακόλουθες εκτιμήσεις :
1. Στις συνθήκες του σημερινού ολοκληρωτικού καπιταλισμού οι ανάγκες του συστήματος όσον αφορά την αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης έχουν αλλάξει σημαντικά. Έχουν εκλείψει οι προτεραιότητες της προηγούμενης «εποχής», της μεταπολεμικής ανάπτυξης φορντικού – τεηλορικού τύπου, όπου έπρεπε να «επιδιορθώνεται» γρήγορα και όπως – όπως ο ειδικευμένος ή μισοειδικευμένος εργαζόμενος για να επιστρέψει στην παραγωγική αλυσίδα. Στη χώρα μας για κάθε έναν οικονομικό μετανάστη της χειρωνακτικής εργασίας και για κάθε νέο πτυχιούχο της πνευματικής εργασίας υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι αντικαταστάτες σε περίπτωση που αυτός τραυματιστεί ή αρρωστήσει. Το καπιταλιστικό κράτος περισσότερο ενδιαφέρεται για το πολιτικό κόστος που προκαλεί η ανεπάρκεια του συστήματος περίθαλψης παρά για την πραγματική αποτελεσματικότητά του.
2. Όσον αφορά αυτή καθεαυτή την οικονομική δομή της περίθαλψης, είναι σαφές ότι βασικός οικονομικός κινητήρας του συστήματος είναι πλέον η καταλήστευση των κοινωνικών ασφαλιστικών ταμείων, τόσο στο ΕΣΥ όσο και στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος παραμένει σκανδαλωδώς «κρατικοδίαιτος». Η καταλήστευση αυτή γίνεται με δύο τρόπους :
Α) Με την παραχώρηση στον ιδιωτικό τομέα κατ’ αποκλειστικότητα όλο και περισσότερων δραστηριοτήτων μέσω «παχυλών» συμβάσεων με τα ασφαλιστικά ταμεία (μεταξύ άλλων παραδοσιακά η ιατρική απεικόνιση, η μαιευτική, η καρδιοχειρουργική, η επεμβατική νευροακτινολογία, τα τελευταία χρόνια η νεφρολογία – αιμοκάθαρση και πολύ πρόσφατα και η αποκατάσταση).
Β) Με το όργιο υπερτιμολογήσεων σε ιατρικά υλικά και φάρμακα τόσο στο ΕΣΥ όσο και στον ιδιωτικό τομέα, σε βάρος τελικά των κοινωνικών ασφαλιστικών ταμείων και στις δύο περιπτώσεις. Στο ΕΣΥ η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε κωμικοτραγικές καταστάσεις. Οι δαπάνες για ανθρώπινους πόρους (προσλήψεις και μισθούς) από τον κρατικό προϋπολογισμό θεωρούνται «ανεπιθύμητες», ενώ η σκανδαλώδης διασπάθιση πόρων από τα ασφαλιστικά ταμεία υπέρ των πολυεθνικών εταιρειών φαρμάκων και βιοϊατρικής τεχνολογίας διογκώνεται. Έτσι την ίδια ώρα στο ίδιο νοσοκομείο μπορεί π.χ. στο τμήμα επειγόντων να επικρατεί αθλιότητα λόγω αριθμητικής ανεπάρκειας του νοσηλευτικού προσωπικού, ενώ ταυτόχρονα στο χειρουργείο να γίνονται επεμβάσεις κόστους 100.000 ευρώ ανά ασθενή. Η ιδιομορφία των εμπορευμάτων αυτών (η υπεραξία τους δεν πραγματώνεται στην ελεύθερη αγορά με επιλογή του χρήστη, αλλά μόνον εφ’ όσον «τοποθετηθούν» στο σώμα ασφαλισμένου ασθενούς με επιλογή της ιατρικής και διοικητικής ιεραρχίας) και ο τρόπος λειτουργίας του συστήματος δεν «εκμαυλίζουν» απλά ιατρικές συνειδήσεις. Έχουν απ’ ευθείας αντανάκλαση στο περιεχόμενο της ιατρικής και νοσηλευτικής εκπαίδευσης, καθώς και στην δομή και διαβαθμίδωση του ιατρικού σώματος. Κι’ αυτό γιατί οι πολυεθνικές εταιρείες και οι αντιπρόσωποί τους συνδέονται με χιλιάδες νήματα με τους μηχανισμούς του αστικού κράτους, των πανεπιστημίων, των κοινοβουλευτικών κομμάτων και των ΜΜΕ.
Σήμερα πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα αν η στρατηγική αυτή διαφοροποιείται στην περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης.
Τα γεγονότα δείχνουν ότι όχι μόνο δεν διαφοροποιείται, αλλά γίνεται ακόμα πιο αδίστακτη και επιθετική, καθώς η δίψα των εταιρειών για διατήρηση των υπερκερδών κυριαρχεί πάνω στην όποια διάθεση του καπιταλιστικού κράτους περί «νοικοκυρέματος» των οικονομικών του. Χαρακτηριστικά το τελευταίο διάστημα :
Α) Η αποκατάσταση δόθηκε στον ιδιωτικό τομέα κανονικά «και με τη βούλα». Η σύμβαση του ΙΚΑ προβλέπει 50 ευρώ τη μέρα ανά ασθενή για τους νοσηλευόμενους σε ιδιωτικά κέντρα αποκατάστασης.
Β) Τακτοποιήθηκαν πριν λίγες μέρες τα συσσωρευμένα χρέη προς τους μεγαλοπρομηθευτές υλικών (περί τα 3 δις) με τροπολογία σε νσχ του υπουργείου οικονομικών.
Φαίνεται ότι με αδυσώπητο τρόπο τα πράγματα οδηγούνται στην πλήρη απομύζηση των ασφαλιστικών ταμείων από τους μεγαλοκλινικάρχες και τους μεγαλοπρομηθευτές ως την οριστική κατάρρευση των ταμείων αυτών, που νομοτελειακά και σύντομα θα οδηγήσει σε νέα σαρωτική αντιδραστική ασφαλιστική «μεταρρύθμιση». Από την άλλη, ο περιορισμός των πόρων για προσλήψεις και μισθούς θα οδηγεί συνεχώς στην επίταση του κρισιακού στοιχείου μέσα στο σύστημα περίθαλψης, στην εισαγωγή ελαστικών εργασιακών και μερικής απασχόλησης (που θα παρουσιάζονται σαν «αναγκαστική λύση») και στην διαφθορά μεγαλύτερου τμήματος υγειονομικών, για τους οποίους τα «μαύρα» δωράκια από τις εταιρείες θα είναι μεγαλύτερα από ό,τι ο πενιχρός επίσημος μισθός τους.
